بررسي وضعيت جمع‌آوري و دفع زباله‌هاي شهري زابل و ارائه راهكارهاي مناسب براي بهينه‌سازي فرايند موجود

مقدمه

اجتماعات انساني از ديرباز پس از مورد استفاده قرار دادن منابع مختلف طبيعي موجود بر روی كره زمين، قسمت‌هاي غيرقابل مصرف و زايد آن را دفع مي‌نمودند. اين موضوع مشكل حادي را براي آنها و محيط‌شان ايجاد نمي‌كرد. زيرا تعداد و توزيع انسانهاي موجود بر روي كره زمين به نسبت مساحت اين كرة خاكي خيلي كم بود اما امروزه به دليل افزايش تعداد، توزيع جمعيت و به دنبال آن تحولات پديد آمده در ميزان و كيفيت مواد مصرفي، معضل توليد و دفع زايدات به نحوه بارزي گريبانگير حيات جوامع بشري به ويژه شهرها گرديده است. گرچه دفن بهداشتي مواد زايد جامد شهري، سالهاست كه مورد استفاده قرار گرفته است و در بسياري از نقاط دنيا توانسته است، بهداشت عمومي و سلامت جامعه را تأمين كند ولي هنوز مورد قبول عامه مردم قرار نگرفته است. عناويني مانند، دفن و دفن بهداشتي و تلنبار زباله بارها به جاي يكديگر مورد استفاده قرار گرفته‌اند و هنوز هم خيلي از مردم فرق بين دفن، دفن بهداشتي و تلنبار كردن زباله را نمي‌دانند. به عبارت ديگر در صورتي كه عمليات دفن مواد به صورت كاملاً استاندارد و براساس ضوابط صحيح و دقيق دفن بهداشتي صورت نگيرد مشكلات بهداشتي و زيست محيطي زيادي به وجود خواهد آمد. فقط يك محل دفن بهداشتي كه در محل مناسبي قرار گرفته و از طراحي خوبي برخوردار باشد و نيز عمليات آن كاملاً صحيح و دقيق انجام پذيرد مي‌تواند جوابگوي استانداردهاي بهداشت عمومي و سلامت بوده، از شرايط لازم براي جلوگيري از آلودگي آب و خاك و هوا برخوردار باشد كه در اينجا بحث مديريت دفع مواد زائد جامد شهري مطرح مي‌گردد.

مواد زايد جامد شهري شامل تمام مواد زايد حاصل از فعاليت‌هايي است كه در شهر انجام مي‌گيرد. اين مواد هم از نظر منبع توليد و هم از نظر خواص فيزيكي و شيميايي تنوع بسيار زيادي دربر دارد. در يك شهر، بخش‌هاي مختلفي در فعاليت هستند و هر بخش نيز در توليد مواد زايد شهري نقش دارد. بخش‌هاي خانگي، تجاري، حمل و نقل، صنعتي، درماني، بهداشتي و خدمات، هركدام مواد زايدي با خصوصيات ويژه‌اي توليد مي‌كنند. به همين دليل هم، مواد زايد جامد شهري داراي طيف وسيعي است. از نظر حجم نيز از ذرات ريز گردوغبار گرفته تا وسايل اسقاطي، مثل بدنه اتومبيل، يخچال و ميز و صندلي، در اين زايدات وجود دارند از نظر خطرناك بودن نيز، شامل مواد زايد غيرقابل فسادپذير است و هم مواد زايد كاملاً خطرناك، مثل مواد زايد بيمارستاني را دربر مي‌گيرد، از نظر فيزيكي و حجم ظاهري نيز طيف كاملاً ناهمگوني از زايدات در يك شهر بروز مي‌كند. كميت مواد زايد جامد شهري نيز ناهمگوني زيادي را شامل مي‌شود.